نوزاد قشنگ شما با یک مهمان ناخوانده کوچک در قلبش به دنیا آمده است. اما نگران نباشید.
PDA چیست؟
برای اینکه بهتر متوجه شویم PDA چیست، بیایید قلب نوزاد را به یک خانه کوچک تشبیه کنیم. در این خانه، اتاق‌ها (حفره‌های قلب) با لوله‌هایی (رگ‌های خونی) به هم وصل شده‌اند. این لوله‌ها خون را در بدن نوزاد به گردش در می‌آورند. در دوران جنینی، یک لوله اضافی به نام مجرای شریانی وجود دارد که به قلب کمک می‌کند تا خون را به ریه‌ها نبرد. بعد از تولد، این لوله اضافی باید بسته شود. اما در برخی نوزادان، این لوله به دلایلی که هنوز به طور کامل شناخته نشده است، باز می‌ماند و به این حالت PDA می‌گویند.
چرا PDA در قلب ایجاد می‌شود؟
علت دقیق باز بودن رگ قلب هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما برخی عوامل مانند نارس بودن نوزاد، عفونت‌های داخل رحمی و برخی مشکلات ژنتیکی ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشند.
علائم باز بودن رگ قلب نوزادان و کودکان چیست؟
تنفس سریع و کوتاه: نوزاد ممکن است سریع‌تر از نوزادان دیگر نفس بکشد.
خستگی و بی‌حالی: نوزاد ممکن است به اندازه کافی شیر نخورد و وزن نگیرد.
تعریق زیاد: حتی در زمان استراحت، نوزاد ممکن است عرق کند.
صداهای غیر طبیعی قلب: با گوش دادن به قلب نوزاد ممکن است صدای اضافه‌ای شنیده شود. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این موضوع میتوانید به مطلب: «صدای اضافه قلب کودکان چقدر خطرناک است؟» تالیف و ترجمه خانم دکتر رجبی مراجعه کنید.
اما توجه داشته باشید که همه نوزادانی که دارای رگ باز در قلب خود هستند، این علائم را ندارند.
چگونه باز بودن رگ قلب تشخیص داده می‌شود؟
برای تشخیص باز بودن رگ قلب در نوزادان و کودکان، پزشک فوق تخصص قلب اطفال از آزمایش‌هایی مانند نوار قلب و اکوکاردیوگرافی استفاده می‌کند. این آزمایش بدون درد و سرپایی مثل یک سونوگرافی برای قلب است و به پزشک اجازه می‌دهد تا ساختار قلب و جریان خون در آن را به خوبی ببیند.
در برخی مراکز، به دلیل استفاده از داروهای بیهوشی در حین اکوکاردیوگرافی، کودکان ناچار به تحمل عوارض جانبی این داروها هستند.
با این حال در مطب خانم دکتر رجبی، با ایجاد فضایی آرام و شاد و برقراری ارتباط مؤثر با کودک، این امکان فراهم شده است تا اکو قلب کودک بدون نیاز به هیچ گونه داروی بیهوشی انجام شود. به این ترتیب، علاوه بر جلوگیری از بروز هرگونه عارضه ای برای کودک شما، نتیجه آزمایش نیز با صحت بیشتری به دست خواهد آمد و تشخیص دقیق تری صورت خواهد گرفت.
درمان مجرای شریانی باز قلب در نوزاد و کودک
خبر خوب این است که باز بودن رگ قلب قابل درمان است. روش درمان به شدت بیماری و سن نوزاد بستگی دارد. برخی از روش‌های درمانی عبارتند از:
دارو درمانی: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهایی برای بستن مجرای شریانی تجویز کند.
کاتتریزاسیون: در این روش، پزشک یک لوله نازک را از طریق یک رگ در کشاله ران وارد قلب می‌کند و با استفاده از ابزارهای مخصوص، مجرای شریانی باز را می‌بندد.
جراحی: در موارد پیچیده، ممکن است جراحی برای بستن مجرای شریانی لازم باشد.
زندگی با PDA
با تشخیص و درمان به موقع، این کودکان می‌توانند زندگی عادی و فعالی داشته باشند. بسیاری از کودکانی که در کودکی تحت درمان قرار گرفته‌اند، اکنون بزرگسالان سالم و فعالی هستند.
سوالات متداول
* آیا PDA خطرناک است؟ اگر باز بودن رگ در قلب درمان نشود، می‌تواند عوارضی مانند نارسایی قلبی و مشکلات تنفسی ایجاد کند. اما با تشخیص و درمان به موقع، این عوارض قابل پیشگیری هستند.
* آیا این نقص قلبی قابل پیشگیری است؟ در حال حاضر راهی برای پیشگیری از PDA وجود ندارد.
* آیا کودک من که یک رگ باز در قلبش دارد می‌تواند ورزش کند؟ بله، بعد از درمان و با نظر پزشک، کودک می‌تواند فعالیت‌های ورزشی را شروع کند.
* آیا کودک من که رگ باز در قلب خود دارد نیاز به محدودیت غذایی دارد؟ معمولاً نیازی به محدودیت غذایی خاصی نیست، اما بهتر است با پزشک متخصص تغذیه مشورت کنید.
* آیا رگ باز قلب بر هوش و یادگیری کودک تاثیر می‌گذارد؟ با درمان به موقع و مناسب، PDA تأثیر قابل توجهی بر هوش و یادگیری کودک نخواهد داشت.
کلام آخر
به یاد داشته باشید که شما به عنوان یک والدین، نقش بسیار مهمی در درمان و مراقبت از فرزندتان دارید. با همکاری پزشک و تیم درمانی، میتوانید به فرزندتان کمک کنید تا یک زندگی سالم و شاد داشته باشد.
امیدوارم این اطلاعات برای شما مفید بوده باشد.
با توجه به اینکه شرایط بیماری و وضعیت قلب هر کودک با دیگری متفاوت است، نمیتوان درباره همه به یک شکل اظهار نظر کرد، بهتر است برای بررسی صحیح تر به پزشک متخصص قلب اطفال مراجعه کنید تا بتوانید در مورد درمان علائم کودک خود بهترین تصمیم را بگیرید.
با آرزوی سلامتی برای شما و فرزند دلبندتان
دکتر ربابه رجبی فوق تخصص قلب اطفال در تهران
منابع:
انجمن قلب کودکان ایران، انجمن قلب و عروق آمریکا
جهت تعیین وقت ملاقات با خانم دکتر رجبی با شماره ۰۹۳۸۹۳۶۲۷۱۹ تماس بگیرید.
