در اینجا، خانم دکتر ربابه رجبی متخصص قلب اطفال در مورد یکی از شایعترین بیماری های مادرزادی قلبی در نوزادان به نام “سوراخ بین بطنی قلب نوزاد” (VSD) توضیح میدهند.
سوراخ بین بطنی، شایع ترین بیماری قلبی مادرزادی
سوراخ بین بطنی قلب نوزاد یا VSD که از شایع ترین بیماری های قلبی مادرزادی به شمار می رود، یک نقص قلبی است که در آن یک سوراخ در دیواره (سپتوم) بین دو بطن قلب قرار دارد. این روزنه باعث میشود که خون اکسیژندار و خون بدون اکسیژن به طور غیرعادی در قلب مخلوط شوند و عملکرد طبیعی قلب مختل شود. این نقص در حدود 25% از تمام بیماری های مادرزادی قلبی را تشکیل میدهد.

علائم نقص بین بطنی قلب نوزاد
بسته به اندازه و محل روزنه، علائم ممکن است متفاوت باشد. برخی از نوزادان با VSD کوچک ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند. اما در موارد دیگر، علائم شامل:
- تنگی نفس به خصوص در حین تغذیه یا گریه
- تعرق زیاد به ویژه هنگام تغذیه
- ضعف و خستگی سریع
- رنگ پوست کبود به خصوص در لبها و اطراف دهان
- مشکلات تغذیه و وزنگیری

انواع VSD قلب در نوزادان
VSD میتواند به چهار نوع اصلی تقسیم شود که هر کدام به محل نقص بستگی دارد:
- VSD عضلانی (Muscular VSD): این نوع در بخش عضلانی سپتوم بین بطنی رخ میدهد و ممکن است در هر جایی از دیواره عضلانی بطنها قرار گیرد. این نوع معمولاً کوچکتر است و ممکن است خودبهخود بسته شود.
- VSD غشایی (VSD): این نوع در بخش غشایی سپتوم بین بطنی رخ میدهد و شایعترین نوع است. این نقص نزدیک به دریچههای قلب قرار دارد و ممکن است باعث مشکلات پیچیدهتری شود.
- VSD زیر دریچهای (Subarterial VSD): این نوع نزدیک به دریچههای آئورت و ریوی رخ میدهد و معمولاً نیاز به جراحی برای ترمیم دارد.
- VSD فوق کرستال (Supracristal VSD): این نوع در بخش فوقانی سپتوم بین بطنی و نزدیک به دریچههای آئورت و ریوی رخ میدهد. این نوع نیز ممکن است باعث مشکلات جدیتری شود و نیاز به جراحی داشته باشد.
تشخیص نوع VSD و برنامهریزی برای درمان مناسب بستگی به نتایج معاینههای پزشکی و ارزیابیهای دقیق توسط پزشک فوق تخصص قلب اطفال دارد.
چنانچه به مشاوره پزشکی آنلاین نیاز دارید میتوانید درخواست خود را با کلیک روی لینک زیر ثبت کنید و منتظر تماس ما باشید.
درمان سوراخ بین بطنی نوزاد
درمان به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله اندازه و محل روزنه و علائم بالینی نوزاد. روشهای درمان شامل:
- نظارت و کنترل: در صورتی که سوراخ بین بطنی کوچک باشد و علائمی ایجاد نکند، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که فقط نظارت کند و منتظر بماند تا روزنه خود به خود بسته شود.
- دارو درمانی: در برخی موارد، داروها میتوانند به کاهش علائم و بهبود عملکرد قلب کمک کنند.
- جراحی: اگر اندازه روزنه بین بطنی بزرگ باشد یا علائم شدید باشد، ممکن است جراحی برای بستن روزنه لازم باشد.
عوارض سوراخ بین بطنی قلب نوزاد
در صورت عدم درمان، میتواند منجر به عوارضی مانند:
- نارسایی قلبی
- افزایش فشار خون ریوی
- عفونتهای قلبی (اندوکاردیت)
آیا VSD قلب خود به خود درمان میشود؟
بسیاری از روزنه های کوچک دیواره قلب در دوران کودکی خود به خود بسته میشوند و نیاز به درمان خاصی ندارند. با این حال، نقص های بزرگتر ممکن است به مداخله پزشکی نیاز داشته باشند.
آیا سوراخ بطنی قلب خطرناک است؟
در صورت عدم تشخیص و درمان مناسب، میتواند منجر به مشکلات جدی قلبی شود. اما با درمان مناسب، بسیاری از کودکان با VSD میتوانند زندگی سالم و فعالی داشته باشند.
درمان VSD بدون جراحی ممکن است؟
در برخی موارد، نقص های کوچک ممکن است نیازی به جراحی نداشته باشند و با داروها مدیریت شوند. اما نقص های بزرگتر معمولاً به جراحی نیاز دارند.
چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص آن معمولاً با استفاده از اکوکاردیوگرافی انجام میشود. این روش تصویربرداری به پزشک کمک میکند تا اندازه و محل نقص قلبی را ببیند و جریان خون غیرعادی را تشخیص دهد.
در برخی مراکز پزشکان با استفاده از داروی بیهوشی و آرامبخش اقدام به انجام اکو قلب کودک میکنند که کودک ناچار به تحمل عوارض این دارو هاست.
با این حال دکتر ربابه رجبی با ایجاد فضایی شاد و آرام و همچنین برقراری ارتباط موثر با کودک از طریق بازی و موسیقی، اکو قلب نوزادان و کودکان را بدون داروی آرامبخش انجام میدهند. در این روش، ضمن اینکه نوزاد شما از عوارض دارو دور میماند، نتایج دقیق تری نیز به دست می آید و از تشخیص نادرست پیشگیری میشود.
هزینه درمان VSD قلب چقدر است؟
هزینه درمان این نقص قلبی بسته به نوع و روش درمان متفاوت است. دارو درمانی و نظارت معمولاً هزینه کمتری نسبت به جراحی دارند. برای اطلاعات دقیقتر، میتوانید با مراکز درمانی و بیمه خود مشورت کنید.
آیا نقص دیواره بین بطنی با سایر مشکلات قلبی همراه است؟
گاهی اوقات، میتواند با سایر نقصهای قلبی مادرزادی همراه باشد. پزشک شما ممکن است آزمایش های بیشتری انجام دهد تا اطمینان حاصل کند که هیچ مشکل دیگری وجود ندارد.
برای انجام اکوکاردیوگرافی قلب نوزاد به کجا مراجعه کنیم؟
برای انجام اکوکاردیوگرافی قلب نوزاد، به یک مرکز تخصصی قلب کودکان مراجعه کنید. مراکز تخصصی با تجهیزات پیشرفته و پزشکان مجرب میتوانند تشخیص دقیقی ارائه دهند.
نقص دیواره بین بطنی یک مشکل قابل مدیریت است که با تشخیص و درمان مناسب میتوان زندگی سالمی برای فرزندتان فراهم کرد. اگر هرگونه سوال یا نگرانی دارید، با یک فوق تخصص قلب اطفال در این خصوص مشورت کنید.
با آرزوی سلامتی برای شما و فرزند دلبندتان
دکتر ربابه رجبی، فوق تخصص قلب کودکان در تهران
برای مشاوره و تعیین وقت ملاقات با دکتر رجبی، با شماره تلفن ۰۹۳۸۹۳۶۲۷۱۹ در تماس باشید.

